CUMHURİYETİN 100. YILINDA ÂŞIK VEYSEL’İN CUMHURİYET VE ATATÜRK TEMALI ŞİİRLERİ HAKKINDA BİR DEĞERLENDİRME

Özet

Anadolu'nun zengin kültür mozaiğinin önemli bir göstergesi olan âşıklık geleneği; Yüzyılların süzgecinden geçmiş, şiir, müzik ve anlatımından oluşan çok katmanlı bir halk sanatı olarak karşımıza çıkmaktadır.. Âşık Veysel, âşıklık geleneğinin halk şiirini yaygınlaştıran, Cumhuriyet değerleriyle bezenmiş öncü bir halk ozanıdır. Veysel, Cumhuriyet'ten sonra başlayan "Türk'ün kendi özünü bulma" yolculuğunda, geleneğin yeniden icadı yoluyla kültürel ve sosyal iç zenginliklerin keşfedilmesinde türkülerinde yer verdiği konular sayesinde farkındalık meydana getirdi. Şiirlerindeki akıcı diline bakıldığında Cumhuriyet, Vatan ve Atatürk ile ilgili dörtlüklerinde Atatürk sevgisi, Cumhuriyet ışığı ve vatan sevgisinin coşkusu açıkça görülmektedir. Şöhreti Türk Dünyası'na ve Türklük algısına dayanan, Cumhuriyet ve Atatürk değerlerine bağlılığı ve vatan sevgisiyle öne çıkan Âşık Veysel, o günden bu güne tüm Türkiye'de ve dünyada sevilmektedir. Sivas Aşıklar Günü'nde tanındı, herkesin belleğine yerleşti, felsefesi bütün insanlığa ulaştı. Değerleriyle kabul edilen bir filozoftur. Hem müziğinin hem de sözlerinin bütünlüğü onu her kuşaktan bir halk aşığı haline getirirken, vatanına, milletine ve Atatürk sevgisi ve Türklük şerefine verdiği önem Veysel'i diğer halk şairlerinden farklılaştırmıştır. Hayatın her dönemini Veysel'in gözünden anlamak, onun felsefesini özümsemek ve ondan öğüt almak gibi görünse de, hayatı ve anlamını anlattığı berrak dil sayesinde Veysel'in dünyasının tüm kapıları bize açılmaktadır. Hayatın ona sunduğu zor koşullardan hem kendisi hem de çevresi için her zaman deneyim ve alınacak öğütler sunan şiirleriyle üzerinde çokça düşünülmeyi hak eden birçok eser bırakmıştır arkasında. Cumhuriyet Dönemi'nin en büyük şairi ve "aşıklık geleneğinin" temsilcisi olarak kabul edilen Veysel, toplumu ilgilendiren her türlü konuda şiirler söylemiştir. Cumhuriyet şairi Veysel'in fikir dünyasına katkı sağlayan kuruluşlar arasında Halkevleri ve Köy Enstitüleri'nin önemi açıktır. Halkevleri Âşık Veysel'in müzikal yönünün gelişmesine, Köy Enstitüleri ise onun şiirindeki birlik, çalışma, ülkeye hizmet gibi temaların gelişmesine katkıda bulunmuştur.